Tinnitus Retraining Therapy (TRT)

Tinnitus Retraining Therapy, ook wel afgekort tot TRT, is een therapie waarbij je leert beter om te gaan met de emotionele en lichamelijke reacties die het oorsuizen oproept. Daarbij moet de patiënt zich ervan overtuigen dat het geluid van het oorsuizen geen reden is voor paniek en eigenlijk niet hinderlijk is.

Het geluid naar de achtergrond brengen

Door het volgen van de Tinnitus Retraining Therapie (TRT) ‘leert’ de patiënt het hinderlijke geluid van het oorsuizen naar de achtergrond te drukken. Dit lukt door het uiteindelijk als een ongevaarlijk en normaal geluid te beschouwen. Een geluid waarmee gewoon te leven is. Hierbij maakt de patiënt gebruik van de processen waarmee de hersenen normaliter in staat zijn monotone geluiden naar de achtergrond van het bewustzijn te brengen. Denk daarbij aan het op den duur negeren van het geluid van een ventilator of zoemende koelkast.

Oorzaak tinnitus volgens TRT

De Tinnitus Retraining Therapy gaat ervan uit dat beschadiging of afwijking in het auditieve systeem zorgt voor oorsuizen, ook wel tinnitus genoemd. Hierdoor hoort de patiënt geluiden terwijl die in de buitenwereld niet aanwezig zijn.

Emotionele systeem en autonome zenuwstelsel spelen een primaire rol

De TRT gaat er vanuit dat het gehoorsysteem een ondergeschikte rol speelt bij tinnitus. Juist het emotionele (limbische) en autonome zenuwstelsel spelen volgens TRT een primaire rol.

Het probleem ontstaat pas wanneer de patiënt een negatief label aan het tinnitusgeluid geeft. Dat gebeurt nadat het limbische systeem en autonome zenuwstelsel in een eerder stadium zijn geactiveerd. Het onbekende geluid zorgt dus in eerste instantie voor zorgen, angst- en paniekgevoelens. Aan deze angstgevoelens koppelt de patiënt binnen een paar seconden allerlei gedachten over de tinnitus.

De latere reacties op het oorsuizen zijn volgens de achterliggende theorie te zien als een geconditioneerde reflex. De patiënt kan het tinnitus geluid dan nog maar moeilijk negeren.

Wennen is mogelijk

Normaliter zijn we goed in staat aan geluiden of andere sensaties te wennen wanneer deze constant zijn. Denk daarbij aan het horlogebandje dat in het begin nadrukkelijk aanwezig is om je pols, maar dat je na enige tijd niet meer voelt. Of denk aan de geluiden van een tikkende klok of verkeersgeluiden, die je op den duur gewoonweg weet te negeren en waardoor het lijkt dat je ze ook niet meer hoort. Dit kunnen wennen aan geluiden is het tweede punt waaraan het achterliggende neurofysiologische model van de Tinnitus Retraining Therapie is opgehangen. Dat wennen noemt men ook wel ‘habitueren’.

Overgevoeligheid geluiden speelt bij groot deel een rol

Het derde uitgangspunt van het neurofysiologische model is dat ook een groot deel van de patiënten met oorsuizen overgevoelig is voor harde geluiden. Daar is een term voor: hyperacusis.

De meeste mensen wennen op den duur aan hun oorsuizen, maar bij sommigen gaat dat niet vanzelf. Zij hebben daar hulp bij nodig. De Tinnitus Retraining Therapy (TRT) zou volgens de ontwikkelaars daarbij kunnen helpen. Bij deze therapie zetten behandelaars ook vaak geluid in. De patiënt krijgt dan een hoortoestel aangepast wat een ruis of ander geluid kan genereren.

De audioloog of audicien stelt de ruis dan zo in dat deze zachter is dan het oorsuizen zelf. Dat zou ervoor moeten zorgen dat de patiënt went aan permanente geluiden die op de achtergrond aanwezig zijn. Deze geluiden roepen geen negatieve gevoelens op, zoals de tinnitus dat wel doet. De ruis dient bij de TRT als een soort bliksemafleider van de eigen tinnitus.

Combinatie van therapieën meest effectief

Onderzoek uit 2012 laat zien dat een combinatie van therapieën het meest effectief is. Hierbij worden cognitieve gedragstherapie, elementen van de Tinnitus Retraining Therapy, psycho-educatie, uitleg over het achterliggende neurofysiologisch model, inzet van een hoortoestel, counselling, aanpak van angstklachten, groepstherapie, blootstelling, stressvermindering, mind-fullness en ontspanningsoefeningen ingezet. Dit gebeurt afhankelijk van de aard en ernst van klachten van iedere individuele patiënt.